قتل عام ارامنه توسط عوامل افراطی جمهوری آذربایجان

قتل عام ارامنه توسط عوامل افراطی جمهوری آذربایجان در شهرهای گنجه ( نوامبر و دسامبر ۱۹۸۸ میلادی ) و باکو ( ژانویه ۱۹۹۰ )

در کشتار ارمنیان شهر باکو که از روز ۱۳ ژانویه ۱۹۹۰ میلادی به مدت هفت روز ادامه داشت ، بیش از چهارصد شهروند ارمنی از جمله زن و کودک و سالمند

به فجیع ترین شکلی شکنجه شده و به قتل رسیدند . در این جنایت بسیاری از منازل ارامنه این شهر نیز مورد غارت قرار گرفته و به آتش کشیده شدند.

بنا به اعلام سازمان دیده بان حقوق بشر ( Human Rights Watch ) ، این قتل عام یک اقدام از قبل طراحی شده بود چراکه مهاجمان پان ترکیست

فهرست اسامی و  نشانی منازل ارامنه شهر را در اختیار داشتند .

در پی این کشتار ، کمیته فرانسوی سازمان حقوق بشر هلسینکی و کالج بین المللی فلسفه در پاریس با انتشار نامه سرگشاده ، با اشاره به سلسله کشتارهایی که

با رویه ای مشابه در  باکو و سایر نقاط جمهوری آذربایجان علیه ارامنه رخ داد ، اعلام نمودند که این جنایات اتفاقی نبوده اند بلکه به صورتی حساب شده و

سازمان یافته و به منظور پاکسازی قومی و نسل کشی ارامنه در این جمهوری به اجرا درآمده اند

در ماه های منتهی به ژانویه ۱۹۹۰ و به هنگام تظاهرات هایی که از سوی حزب " جبهه خلق آذربایجان " ( که یک حزب دارای تمایلات پان ترکیستی است )

 برگزار می شدند ، بعضی از سران این حزب مردم را تحریک به اخراج ارامنه از این جمهوری می کردند . در این میان مقامات دولت جمهوری آذربایجان و

حکومت مرکزی شوروی نیز اقدامی برای مقابله با فعالیت های خشونت آمیز علیه ارامنه این جمهوری به عمل نیاوردند .

در روز ۱۳ ژانویه ۱۹۹۰ گروه عظیمی از تظاهرات کنندگان که در میدان " لنین " شهر جمع شده بودند ، با فرا رسیدن شب ، با شعار های " باکو بدون

 ارامنه " و " درود بر قهرمانان " سومگاییت " ( شهری که در فوریه ۱۹۸۸ شاهد قتل عام ارامنه بود ) " شروع به حمله به منازل ارامنه باکو نمودند .

 نکته قابل توجه بی رحمی و خشونت کم سابقه مهاجمان پان ترکیست بود که یاد آور قتل عام ارمنیان   شهر " سومگاییت " ( در نزدیکی باکو ) در فوریه ۱۹۸۸

 میلادی بود .به نوشته روزنامه " ایزوستیا " مورخ ۱۴ ژانویه ۱۹۹۰ : " شاهدان حوادث ( قتل عام ارامنه در باکو ) اظهار می کنند که ( پان ترکیست ها )

 مردم ( ارامنه ) را از پنجره ساختمان ها به بیرون پرت می کردند و با ( ضربات ) میله های فلزی می کشتند . ... ( مهاجمان ) در نزدیکی ساختمان

 ایستگاه راه آهن ( باکو ) چهار نفر ارمنی را زنده زنده سوزاندند . ..." همچنین مواردی از دریدن شکم زن حامله نیز در جریان قتل عام ارامنه در باکو

به ثبت رسیده اند .  به نوشته نشریه " سویوز " مورخ  ۱۹ مه ۱۹۹۰ ، در جریان این قتل عام، مهاجمان   بدن یک مرد ارمنی را تکه تکه نمودند .   

یک زن آذربایجانی در طی مصاحبه ای ،  با اشاره به قتل فجیع  شوهر ارمنی خود  توسط عوامل افراطی جمهوری آذربایجان ،  اظهار داشت که مهاجمان

 اقدام به بریدن  اجزاء بدن  شوهرش  نمودند و او در  همین حین از آن ها خواهش کرد که لا اقل به شوهرش رحم کنند   و به جای زجر کش کردنش ،

  او را به یکباره بکشند تا از آن همه درد نجات یابد . " اعتبار محمد اف " ، از اعضاء " جبهه خلق "، در یک سخنرانی در روز ۲۴ آوریل ۱۹۹۰

در محل نمایندگی جمهوری آذربایجان در مسکو اظهار داشت : " من شخصا شاهد چگونگی قتل دو ارمنی بودم . مهاجمان روی آن ها بنزین ریختند و

 آن ها را به آتش کشیدند . ... "

بنا به اعلام سازمان دیدن بان حقوق بشر هلسینکی ( Helsinki Watch / Memorial ) ، ماموران پلیس باکو اقدامی برای جلوگیری از

 قتل عام ارامنه توسط عناصر افراطی جمهوری آذربایجان انجام ندادند . همچنین در این جنایت یک کلیسای ارمنی شهر ویران شد . کمیته رفع تبعیض علیه

زنان ، وابسته به سازمان ملل متحد ، در گزارش خود در سال ۱۹۹۷ اشاره نمود که در جریان قتل عام ارامنه باکو ، موارد متعددی از قتل و شکنجه

و تجاوز زنان حامله و کودکان ارمنی ( در برابر چشمان والدین آن ها ) از سوی جنایت کاران پان ترکیست جمهوری آذربایجان رخ دادند . همچنین

در این گزارش اشاره شده بود  که این عناصر افراطی اقدام به داغ نمودن نشان صلیب بر روی بدن قربانیان ارمنی خود می نمودند .

در نهایت بعد از یک هفته قتل و غارت و تجاوز علیه ارمنیان باکو ، با ورود نیروهای ارتش شوروی به باکو ، وضعیت فوق العاده در این شهر اعلام

 شد اما این امر  عکس العملی دیر هنگام بود که مانع از  کشته شدن جمع کثیری از ارامنه باکو و مهاجرت صدها هزار سکنه ارمنی این شهر نشد .

یکی از ارامنه ای که در پی این قتل عام ، از باکو مهاجرت نمود ، " گری  گاسپاروف " ، از قهرمانان شطرنج جهان بود . وی در مصاحبه ای ،

 با اشاره به این جنایت ، اعلام نمود : " آنچه شما در تلویزیون دیده اید ، در برابر آنچه من عملا شاهد آن بوده ام ، ناچیز است ."

پارلمان اروپا در ۱۷ ژانویه ۱۹۹۰ با صدور قطعنامه ای از کمیته وزرای خارجه اروپا و شورای اروپا  خواست تا اقدامات لازم را برای کمک به

 ارمنیان ساکن در شوروی به عمل  آورند . همچنین در ۱۸ ژانویه نامه جمعی از اعضاء مجلس سنای آمریکا خطاب به رهبر شوروی در

اعتراض به کشتار ارمنیان در باکو منتشر شد .

از سوی دیگر روزنامه " نیویورک تایمز " در روز ۲۸ جولای ۱۹۹۰ نامه سرگشاده بیش از ۱۵۰ نفر از دانشمندان و فعالان حقوق بشر جهان

را منتشر نمود که در آن کشتار  ارامنه در باکو ، اقدامی نژادپرستانه نامیده شده بود .

در روز ۲۹ مارس ۱۹۹۰ در جلسه غیر علنی شورای عالی شوروی که برای بررسی حوادث شهر باکو  برگزار شد ، نمایندگان جمهوری

 آذربایجان خواهان تشکیل کمیسیونی برای بررسی مسائل مربوطه به ورود ارتش شوروی به باکو شدند اما در پی اظهارات مقامات عالی رتبه

شوروی درباره جزییات قتل عام ارامنه در این شهر ، مقامات جمهوری آذربایجان از پیگیری خواسته خود ( به دلیل ترس از افشاء بیشتر

جنایات پان ترکیست های این جمهوری ) منصرف شدند و به این ترتیب عملا پیگیری عوامل این جنایت  از سوی حکومت شوروی مسکوت

گذاشته شد .

( در حقیقت این کشتار ادامه کشتار های مشابهی بود که پان ترکیست ها در سال های ۱۹۰۵-۱۹۰۶ و سال ۱۹۱۸ میلادی علیه ارامنه در

باکو به مورد اجرا گذاشته بودند . در قتل عام ارامنه در باکو در سال ۱۹۱۸ بیش از بیست هزار ارمنی به قتل رسیدند . )

  همچنین  قبل از قتل عام ارامنه در باکو  ، در  نوامبر و دسامبر ۱۹۸۸ در شهر  " کیروف آباد " ( گنجه ) نیز کشتار ارامنه توسط 

عناصر افراطی جمهوری آذربایجان رخ داد .

در جریان این کشتار ، عوامل افراطی جمهوری آذربایجان به کلیسایی که زنان و کودکان ارمنی  در آن پناه گرفته بودند ، حمله نمودند و

  دوازده نفر از سالمندان ارمنی  آسایشگاه این شهر را  به طرز فجیعی مثله نموده و به قتل رساندند   . در  قتل عام ارامنه در گنجه

بیش از بیست و سه نفر به قتل رسیدند .

 مطالب مرتبط :

http://farsi.iranahayer.com/index.php?news=2676

http://farsi.iranahayer.com/index.php?news=2677

 

 چند سایت  مرتبط با این جنایات :

  http://www.sumgait.info/baku/baku-eng/baku-1990-eng.htm

  http://www.sumgait.info/baku/baku-eng/vladimir-tuayev-eng.htm

  http://www.sumgait.info/baku/baku-eng/karen-harutyunyan-eng.htm

  http://www.nkr.am/Crimes%20without%20punishment/Prestuplenie_bez_nakazanie_files/frame.htm

  http://www.nkrusa.org/nk_conflict/ethnic_cleansing_campaigns.shtml#baku

  http://en.wikipedia.org/wiki/Baku_Pogrom

 http://en.wikipedia.org/wiki/Kirovabad_Pogrom

  فیلم های مرتبط با این جنایات :

  http://vimeo.com/9078450

 http://crazymotion.net/an-ordinary-genocide-baku-january-1990-part-1-in-english-angleren/wLt9ge_mwOyIjAy.html

 http://crazymotion.net/an-ordinary-genocide-baku-january-1990-part-2-in-english-angleren/wCRjpjFU9ukMjAy.html

 http://crazymotion.net/an-ordinary-genocide-baku-january-1990-part-3-in-english-angleren/wS1lFFr_kuyEjAy.html

 http://crazymotion.net/an-ordinary-genocide-baku-january-1990-part-4-in-english-angleren/wLmVDocjkzJQjAy.html

 http://crazymotion.net/an-ordinary-genocide-baku-january-1990-part-5-in-english-angleren/wEh7nYAuleR0jAy.html

http://tes.armenia.ru/video/241/Ordinary-Genocide-Baku-January-1990

 اسناد و منابع  مرتبط با این جنایات : 

1. Ethnic Fears and Ethnic War in Karabagh Article - Scholar - SJ Kaufman
2. ^ Armenia in Crisis: The 1988 Earthquake By Verluise
3. ^ Imogen Gladman. Eastern Europe, Russia and Central Asia. Taylor & Francis Group. pp. Page 131. 
4. ^ Taubman, Philip (1988-11-25). "Soviets Ask Halt In Ethnic Unrest In 2 Republics". The New York Times. p. A1. http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=940DE5D7113EF936A15752C1A96E948260. Retrieved 2007-06-08. 
5. ^ Modern Hatreds: The Symbolic Politics of Ethnic War By Stuart J. Kaufman - Page 77
6. ^ a b From Richard G. Hovannisian, “Etiology and Sequelae of the Armenian Genocide,” In George J. Andreopoulos1 (ed.), Genocide: Conceptual and Historical Dimensions, Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 1994, pp. 111-140.
7. ^ Армяно-азербайджанский (Карабахский) вооруженный конфликт (1988-1994 гг.)
8. ^ "130 Died, Sakharov Says". The New York Times. 1988-11-26. p. 6. http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=940DE5D91239F935A15752C1A96E948260. Retrieved 2007-06-08. 
9. ^ (Russian) Memoirs of Andrei Sakharov

• «Pogrom» / Washington Post, Washington, D.C. (Jan 21, 1990)
• Yurchenko, Boris, "A crowd of Armenians and Russians who fled violence in the Azerbaijani capital of Baku register Thursday for relief at an emergency center in Moscow, " Free Press, Detroit (Jan 26,1990)
• Whitney, Craig R., "When empires fall, not everyone ends up with a state of his own, " New York Times National (Apr 14, 1991)
• А. Головков Проникающее ранение / Журнал «ОГОНЕК», 6, 1990
• Human Rights Watch. “Playing the "Communal Card": Communal Violence and Human Rights”
• Conflict in the Soviet Union: Black January in Azerbaidzhan, by Robert Kushen, 1991, Human Rights Watch, ISBN 1564320278
• JTA, "Jews among Azerbaijani casualties, " Washington Jewish Week, Washington, D.C. (Jan 18, 1990)
• Feldmenn, Linda, "Soviet Rein in Azeri Nationalists, " Christian Science Monitor (Jan 29, 1990)

1. ^ Azerbaijan: The status of Armenians, Russians, Jews and other minorities, report, 1993, INS Resource Informacion Center, p.6
2. ^ Azerbaijan: The status of Armenians, Russians, Jews and other minorities, report, 1993, INS Resource Informacion Center, p.10
3. ^ Britannica: Azerbaijan- The Soviet and post-Soviet periods
4. ^ a b Human Rights Watch. “Playing the "Communal Card": Communal Violence and Human Rights”
5. ^ Alexei Zverev. Contested borders in the Caucasus
6. ^ Conflict in the Soviet Union: Black January in Azerbaidzhan, by Robert Kushen, 1991, Human Rights Watch, ISBN 1564320278, p. 7
7. ^ Conflict in the Soviet Union: Black January in Azerbaidzhan, by Robert Kushen, 1991, Human Rights Watch, ISBN 1564320278, p. 8
8. ^ 1988-1990 г.г. Азербайджанская трагедия, Главы из русского издания книги "Черный сад", Том де Ваал (in Russian)
9. ^ BBC on this day: 22 January
10. ^ Conflict in the Soviet Union: Black January in Azerbaidzhan, by Robert Kushen, 1991, Human Rights Watch, ISBN 1564320278, p. 7
11. ^ Evolution in Europe; Russians Denied Refuge in Own Land, By Francis X. Clines, The New York Times, April 24, 1990
12. ^ [http://www.nybooks.com/articles/3505 An Open Letter on Anti-Armenian Pogroms in the Soviet Union, By David Aaron, Isaiah Berlin, William M. Chace, Jacques Derrida, Luc Ferry, Alain Finkielkraut et al., NYR Book, Volume 37, Number 14 · September 27, 1990]
13. ^ Azerbaijan: The status of Armenians, Russians, Jews and other minorities, report, 1993, INS Resource Informacion Center
14. ^ [http://hrw.org/reports/1995/communal/ PLAYING THE "COMMUNAL CARD": Communal Violence and Human Rights, Human Rights Watch]
15. ^ Kasparov Chess Foundation - Bio
16. ^ "Implementation of the Helsinki Accords: Human Rights and Democratization in the Newly Independent States of the former Soviet Union" (Washington, DC: U.S. Congress, Commission on Security and Cooperation in Europe, January 1993), p. 116
17. ^ "Increased Harassment of Refugee Applicants," U.S. Department of State Cable from American Embassy, Baku, to the State Department, Washington, D.C., 29 April 1993