مختصری در بارهء زبان و الفبای ارمنی

          زبان ارمنی، شاخهء مستقلی از گروه زبانهای هند و اروپائی است(1) این

زبان ، زبان رسمی جمهوری ارمنستان بوده و در سایر مناطق جهان نیز بسته به ارامنه ساکن در ان نواحی کاربرد دارد(2) .

          مبدع خط ارمنی ، مسروپ مقدس ، ملقب به  مسروپ ماشتوس(3) در قرن پنجم میلادی است .  از آنجائی که وی یک مقام روحانی بود لذا حروف الفبای ارمنی را برای درک ساده تر مفاهیم کتاب مقدس از سوی ارامنه اختراع کرد (4) زیرا قبل از اختراع خط ارمنی، ارامنه متون مذهبی و نیز مکاتبات خود را به دو زبان آشوری و یونانی می نوشتند چنانکه مسروپ ماشتوس برای گرجیها هم جهت درک مضامین کتاب مقدس ،  الفبائی اختراع کرد

          زبان ازمنی به دو گویش اصلی تقسیم می شود و گویش های فرعی، همه در قالب این دو گویش  جای می گیرند یکی ارمنی شرقی یا Արևելահայերեն(Arevelahayeren)که مورد کاربرد آن عمدتاً در ارمنستان ، روسیه ، قفقاز و ایران است و دیگری ارمنی غربی یا Արևմտահայերեն (Arevmdahayeren)که مورد کاربرد آن عمدتاً در آناطولی شرقی واقع در ترکیه کنونی ، ایالات متحده ، اروپا ، لبنان و سوریه است.

زبان ارمنی از لحاظ تاریخی نیز به دو گویش تقسیم میشود یکی ارمنی باستان یا Գրաբառ(Grabar) و دیگری ارمنی جدید یا Աշխարհաբառ (Ashkharhabar)زبان ارمنی باستان ، مورد استفادهء مسروپ مقدس ، در ترجمهء کتاب مقدس بوده و زبان ارمنی جدید نیز مورد استفاده کنونی در محاورات ارامنه است .

مسروپ مقدس  36 نشانه را برای حروف الفبای ارمنی در نظر گرفت واز آنجائی که وی یک صاحب منصب روحانی بود لذا الفبای ارمنی را با حرف Ա(معادل «آ» فارسی) که حرف اول کلمهء (Asdxats)Աստւածبه معنی خداوند است  آغاز کرده و با حرف Ք(معادل«ک» فارسی) که حرف اول کلمهء

Քրիստոս(Christos) به معنی مسیح است پایان داد و دو حرف Օ معادل «اُ »فارسی) و Ֆ(معادل«ف» فارسی) را بعداً از زبانهای اروپایی وارد زبان ارمنی کردند و قبلاً به جای حرف «اُ» از دو حرف «آو» و به جای حرف «ف» از حرف «پ» استفاده می شده است .

  

ادامه مطلب ...